శ్రీ యోగ వాసిష్ఠ సారము - 65 / YOGA-VASISHTA - 65

🌹. శ్రీ యోగ వాసిష్ఠ సారము - 65  / YOGA-VASISHTA - 65🌹

✍️ . రచన : పేర్నేటి గంగాధరరావు

📚. ప్రసాద్ భరద్వాజ

🌴. ఉత్పత్తి ప్రకరణము  🌴

🌻. మనస్సును జయించు - 2 🌻

   

ఈ దృశ్య మానమగు ప్రపంచము, దేహము, మనోబుద్ధ్యాదులు, దేహసంబంధములగు, గృహ, ధన, క్షేత్రాదులే, మనస్సు యొక్క వివిధ అంగములు. ఈ అంగములు భావింపబడకయున్న ముక్తియె! శరత్కాల మేఘముచే, వాయువు నశించునట్లు, సంకల్ప రాహిత్యముచే మనస్సు నశించుచున్నది. 

ఏ మహాత్ములీ మనస్సును, నశింపజేయుదురో వారే సర్వోత్తము లనబడుదురు. విపత్తులకు మూలకారణము సంకల్పములే. ప్రళయవాయువులు వీచినను, సముద్రములన్నియు పొంగి ఏకమైనను, అమనస్సునకేమియుకాదు. మనస్సను బీజము నుండియె, సఖదు:ఖరూపములగు శుభాశుభములు, సంసార వృక్షము ఆవిర్భవించుచున్నది. 

ఐతే ఓరామా! కేవలము మన స్సంకల్ప సామ్రాజ్యమున, ఉత్తమ ఆత్మ పదమను సింహాసనము నధిష్టించుము. మనస్సు సంకల్పించిన లక్షల కొలది బ్రహ్మండములను, కుటీరములను, చిదణువునందు, వేర్వేరుగ, విస్వష్టముగ, గోచరింప జేయగలదు. 

ఓరామా! సంకల్ప మాత్రమున, అనేక బ్రహ్మండముల నుత్పన్నము చేయునదియు జనన మరణాది పెక్కు అనర్ధములను కలుగజేయునదియునగు నీ మనస్సును సంతత అభ్యాసముచే సిద్ధించు, తృష్ణా రాహిత్యముచే జయించి, సర్వోత్తమమగు జయమును పొందుము. కావున ఓరామా! నీవు పరమ పవిత్రమును అమనస్కమును, అ హంకార వర్జితమును, దు:ఖ రహితమును, శాంతమును, జన్మాది వికార శూన్యమును అగు ఆత్మ పధమును పొందెదవుగాక. 

ఓరామా! జలము నందు బుద్బుదములు నిమిత్తము లేకయె స్వభావముగ నుత్పన్నమగుచు, నశించుచుండును. అట్లు మనస్సు యొక్క తీవ్ర వేగత్వమున్ను, యుత్పన్నమగుచు నశించుచుండును. శీతలత్వము మంచు యొక్కయు, నలుపు తనము కాటుక యొక్కయు గుణమగునట్లు, సంకల్పముయొక్క తీవ్రత తీవ్రమగు చంచలత్వమే, మనస్సు యొక్క రూపము. అగ్నికి ఉష్ణత్వమువలె, చంచలత్వమే మనస్సు యొక్క ధర్మము. చైతన్యము యొక్క స్వరూపమగు, చిత్తతత్వ మందున్న, జగత్కారణమగు చంచల క్రియా శక్తియె. 

మానసిక శక్తి చంచలత్వ రహితమైన చిత్తము, నశించినట్లే. మనోనాశమే తపస్సునియు, మోక్షమనియు, శాస్త్ర సిద్ధాంతము. మనస్సులయింపగనే, దు:ఖము నశించును. మనస్సు స్పురించిన దు:ఖము మొదలగును. వాసనలకు తావగు ఈ మనో చాంచల్యమే యవిద్య. ఇద్దాని నాత్మ విచారముచే, నీవు నాశన మొనర్చుము. సత్‌ అసత్తులను; జఢ చైతన్యములకు మధ్య రూపమే మనస్సు. చిద్వస్తు చింతన యొక్క దృడాభ్యాసము చేత, చిత్తము చైతన్యముతో నేకమగును. పురుష ప్రయత్నముచే, చిత్తము దేనియందు నియోగింపబడుచున్నదో, అది దాని రూపమునే అభ్యాసమున పొందుచున్నది. 

అందువలన పురుష ప్రయత్నముచే చిత్తమును, చిత్తముచేజయించి, దు:ఖ రహిత ముగు, నాత్మపధóమును ఆశ్రయించి, నిశ్చలముగనుండుము. సదా మనో నాశన క్రియయందే, సం లగ్నుడవై యుండుము. బలాత్కారముగ మనస్సును విషయములనుండి, విముఖమొనర్చుట వలలనే, మోక్ష ప్రాప్తి లభించును. రాజును జయించుటకు రాజే కావలయును. అట్లే మనస్సును జయించుటకు మనస్సే కావలయును. 

మనస్సు ఆత్మకు బంధనము. ఆ బంధమును విడిపించునది కూడ మనస్సే. ఉష్ణత్వము శమించిన, అగ్నియు శమించునట్లు, వాసనలు నశించిన మనస్సు నశించును. అట్టి వాసనా క్షయ మొనర్చవలెనన్న, ఆత్మసాక్షాత్కారమే మార్గము. చిత్తము ద్వారా పొందే అనుభవములను, అనుభవించకుండుటయే మనోనాశమునకు మార్గము. ఈ విషయానుభవ రాహిత్యము, స్వప్రయత్నముచే క్షణములో సిద్ధించును. 

కాన అట్టి ప్రయత్నము, నిత్యము అభ్యసించవలెను. మనస్సు యొక్క అజ్ఞాన వాసనల బీజము కూడ త్యజించి, నిత్యతృప్తుడవై, యిక విషయ జనిత హర్షశోకములను ఎన్నటికి పొందవలదు. ఈ ప్రపంచమున బ్రహ్మతత్వ మొక్కటి తప్ప అన్యముగు భావము, అభావములు ఏవియు లేవు. తరంగయుక్తమగు విశాల సముద్రమున జలము తప్ప మరియొక పదార్ధమేదియు లేదుకదా!

సశేషం..

🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

🌹 YOGA-VASISHTA - 65 🌹

✍️ Narayan Swami Aiyer

📚 🌻 Prasad Bharadwaj

🌴 UTPATTI PRAKARANA - 35  🌴

🌻 7.  THE STORY  OF A BALA (LAD) 🌻

🌷 Summary:  

Through  this  story,  it  is  sought  to  be shown  that  persons  without  Atmic  enquiry  will see,  as  real  this  world  which  is  nothing  but  of  the nature of Sankalpa.  

The  stainless  mind  of  Jnanis  is  no  other  than  the ever-imperishable  Brahman  that  has  all  saktis (potencies)  and  is  ever  full.  Nought  else  is  but  that One.  There  is  nothing  which  is  not  found  in  this Brahmic  Reality.  This  indescribable  Reality manifests  itself  as  the  many.  Out  of  the  infinite potencies  in  it,  arises  at  one  time  one  potency.  This Jnana  Sakti  of  the  stainless  Brahman  then  manifests itself  as  in  the  perishable  bodies.  

The  different Saktis  producing  fluctuation,  hardness,  heat, voidness,  moisture  and  destructiveness  in  Vayu, stone,  fire,  Akasa,  water  and  Pralaya  are  no  other than  the  one  Brahmic  potency  latent  in  Brahman like  trees  in  seeds.  They  appear  multiform  like  the plants,  etc.,  on  this  earth  variegated  by  dint  of  time, space,  etc.  It  is  only  the  Brahmic  Reality  that  is always  and  everywhere. 

 It  is  only  that  Brahman which  manifests  itself  as  Manas  through contemplation  or  as  the  Jivatman  subject  to bondage  or  as  the  emancipated  Paramatman  as well  as  the  universe  and  the  many  Saktis  in  it.  All the  Vikalpas  of  the  world  seem  to  be  as  real  to  men as  the  tales narrated  to a  fickle  child  by its  mother.   

At  these  words  of  Vasistha,  Rama  of  lotus-hands who  was  like  a  cloud  raining  his  bounty  upon  all, wished  to  be  acquainted  with  that  story. Whereupon  the  Rishi  of  rare  Tapas  began  thus  this story  of mind  s illusions:   

A  certain  lad  that  had  not  yet  attained  discretion prayed  to  his  mother  to  tell  a  tale  for  his  diversion. Whereupon  she  related,  as  if  true,  the  following entirely  mythical  story.  Once  upon  a  time  three princes  of  unflinching  bravery  and  good  qualities resided  in  a  city  called  void.  

Of  these  three,  two were  never  born  and  the  third  never  went  into  any womb  to  be  generated.  These  triumvirs  bent  upon the  acquisition  of  all,  rested  in  the  forest  of  Akasa, full  of  countless  fruits  and  having  allayed  their keen  hunger  by  feeding  themselves  upon  the delicious  fruits  therein,  went  on  their  way  up- There  they  witnessed  three  rivers  with  dashing waves,  winding  their  way  on  the  out-skirts  of  that forest.  

Of  these  three  rivers  with  speedy  current, two  had  no  water  in  them,  while  in  the  third  the dry  white  sands  were  quite  visible  on  its  surface.  In this  last  river  they  bathed  and  drank  its  waters.  At sun  set  they  retired  to  a  town  to  rise  thereafter  (and not  then  in  existence)  and  there  built  three  houses. Of  these  three  houses,  two  did  not  at  all  exist.  The third  one  did  not  rejoice  in  the  possession  of  any encircling-  walls  or  wooden  superstructure.  

The three  princes  went  to  reside  in  these  three contiguous  houses  without  any  wall  (or  support). These  three  persons  who  abode  in  the  three buildings  in  an  invisible  town  in  the  Akasa,  found three  golden  vases  by  them  there.  Two  were  tiles only,  while  the  third  was  a  mere  pulverised  one. They  deposited,  in  this  formless  vessel,  a  quantity of  rice  equal  to  6  measures  minus  I0  measures  and cooked  the  same.  Having  done  so,  they  meted  it out  to  innumerable  mouthless  Brahmins.

After  the Brahmins  had  thus  filled  their  stomach  to  the  brim, the  three  princes  partook  of  the  remaining  meal  as a  God-send.  Then  delighting  themselves  with hunting  and  other  pursuits,  they  spent  their  rime most  joyfully  therein.‟  When  the  mother  thus concluded  her  story,  her  innocent  child  rested  in the  profound  conviction  of  the  genuineness  of  the mother  s  tale.  Similarly  do  the  ignorant  conceive and  observe  this  world  to  be  really  existent.  The expansion  of  this  mind  alone  is  Sankalpa;  and Sankalpa,  through  its  power  of  differentiation, generates  this  universe.  Therefore,  Oh  Rama,  may you  divest  yourself  of  all  Sankalpas  and  be  a Nirvikalpa.   

Continues...

🌹 🌹 🌹 🌹 🌹