శ్రీ యోగ వాసిష్ఠ సారము - 69 / YOGA-VASISHTA - 69

🌹. శ్రీ యోగ వాసిష్ఠ సారము - 69  / YOGA-VASISHTA - 69 🌹

✍️ . రచన : సద్గురు పేర్నేటి గంగాధరరావు

📚. ప్రసాద్ భరద్వాజ

🌴. ఉత్పత్తి ప్రకరణము  🌴

🌻. సప్త జ్ఞాన భూమికలు 🌻

 

అంతట శ్రీరాముడు సప్తజ్ఞాన భూమికలను గూర్చి వసిష్టుని ప్రశ్నించెను.

వసిష్టుడు యేడు అజ్ఞాన భూమికలు, యేడు జ్ఞాన భూమికలు కలవని చెప్పెను స్వాభావిక ప్రవృత్తి రూపమగు, పురుషప్రయత్నము, విషయ భోగములను రెండు అజ్ఞాన భూమికలు స్థితికి కారణమని, అవి క్రమముగ సంస్కారమునకు కారణమగును. అధోలోకములు యేడును, సంసార, దుఖ:స్థితికి; ఊర్ధ్వలోకములు యేడును, సత్వగుణ ప్రధానులై, జ్ఞానముతో ఆనంద స్థితిని పొందును. 

అజ్ఞాన భూమికలు, బాహ్య విషయ ప్రవృత్తిగల్గి, దేహమందు, అహంభావమును పొంది యుండుటయె అజ్ఞానము, ఇది దు:ఖ హేతువు.

స్వస్వరూపమైన, ఆత్మ స్థితి నుండి మరలి, విషయములందు లగ్నమగుటయే అజ్ఞానము. చిత్తము ఒక పదార్దము నుండి మరి యొక పదార్దమునకు, మరలినపుడు, మధ్యనుండు స్థితి, అనగా మనన రహితమగు శుద్ద చైతన్యము యొక్క స్థితియె, స్వస్వరూప స్ధితి. ఆస్థితిలో సంకల్ప వర్జితము, నిద్ర, జడత్వ రహితము, అచంచలమునగు చైతన్య స్థితియె స్వస్వరూప స్థితి. అదే ఆత్మస్థితి. 

అజ్ఞానము యొక్క వివిధ భూమికలు (1) బీజ జాగ్రత్తు (2) జాగ్రత్తు (3) మహాజాగ్రత్తు (4) జాగ్రత్‌ (5) స్వప్నము (6) స్వప్న జాగ్రత్తు (7) సుషుప్తి అను ఈయేడును అజ్ఞాన భూమికలు. ఇవి పరస్పరము మిళితములై అనేక విధములుగనున్నవి.

(1) బీజ జాగ్రత్తు: జాగ్ర దవస్థకు బీజభూతమును అగు ప్రధమ చైతన్యమే బీజ జాగ్రత్‌ అనబడును. అనగా జాగ్రదవస్త యొక్కయు, సుషుప్యాంతము వరకు, అజ్ఞానోపహితమగు చైతన్య స్థితియె బీజ జాగ్రత్త అనబడును. ఇయ్యది జ్ఞప్తి యొక్క నూతన అవస్థయగును.

(2) జాగ్రత్‌స్ధితి : బీజ జాగ్రతస్ధితికి పూర్వము, ఈ భోగ పదార్థములు నావియనునట్టి, ప్రతీతియె జాగ్రత్‌ అనబడును. దీని యందు జీవునకు పూర్వకాల స్థితిని గూర్చిన భావన లేదు. ఈ దేహము, ఈగృహములు నావియను జాగ్రత్‌ ప్రత్యయములు, పూర్వ జన్మపు ధృఢ సంస్కారములచే నుదయించును.

3. మహాజాగ్రత్‌ : ఈ జన్మమందుగాని, పూర్వ జన్మ మందుగాని గావింపబడిన అభ్యాసముచే దృఢపడిన సంస్కారములచే స్ఫురించునది జాగ్రత్‌ అనబడును.

4. అభ్యాసము లేకపోవుట లేక అధృడ అభ్యాసముచే, లవణుడు పూర్ణముగ తన్మయుడైనట్లు గల్గు జాగ్రత్‌ స్ధితి యందలి, మనో రాజ్యమే జాగ్రత్‌ స్వష్టి మనబడును. అభ్యాసముచే ఈ స్ధితి క్రమముగా జాగ్రత్‌ దశ నొందును గాన నిది జాగ్రత్‌ స్వప్నమనబడును.

5. స్వప్నము నిద్రామద్యమునగాని, నిద్రాంతరమునగాని, నిద్రయందుగాని, అనుభవించిన, పదార్ధములను గూర్చి నేను దానిని స్వప్నములో గాంచితిని, అది ఆసత్యము కాదు. అనుభవమునకు హేతువే స్వప్నము.

6. స్వప్నజాగ్రత్‌, చిరకాల స్ధాయిత్వ కల్పనచే హరిచ్చంద్రునకు, ఒక రాత్రి పండ్రెండు సంవత్సరములుగ తోచినట్లు, జాగ్రత్‌ రూపముగ, వృద్ధి పొందినదియు మహాజాగ్రత్‌ స్ధితిని బడసి నట్టిదియునగు స్వప్పము, స్వప్న జాగ్రత్‌ అనబడును. 

7. పైన తెల్పిన ఆరవస్ధలను పొందిన, జీవుని యొక్క జడస్ధితి భావికాలమున దు:ఖమును కలుగజేయు వాసనలచే పూర్ణమై యుండి సుషిప్తియనబడును. ఈ స్ధితి యందు జీవుడు తృణ, శిలాది, పరమాణు వస్తువుల వలె జీవుడా జఢరూపమున నుండును. 

పలువిధ రూపములు గల్గిన వీనిలో మరలనొక్కొక్కటి అనంతశాఖలుగ నుండును. చిరకాలము రూడి చెందిన జాగ్రత్‌ స్వప్నము, జాగ్రత్‌ అవస్థ యందే పరిసమాప్తిని పొందును. 

సంసారము దీర్ఘ కాల పర్వంతము స్వప్న జాగ్రత్‌ రూపమున నుండును. అఖండమగు బ్రహ్మము, ఆత్మ దర్శనముతో అజ్ఞానం తొలగించి, జ్ఞానము నొసంగుటకు ఈ సప్త భూమికలు తోడ్పడును.

సశేషం..

🌹 🌹 🌹 🌹 🌹

🌹 YOGA-VASISHTA - 69 🌹

✍️ Narayan Swami Aiyer

📚 🌻 Prasad Bharadwaj

🌴 UTPATTI PRAKARANA - 39  🌴

🌻 8.  THE STORY  OF A SIDDHA - 4 🌻

„In  order  to  survive  this  shock,  I  and  my  wife abandoned  my  country  under  the  scorching  rays  of the  sun,  myself  bearing  two  of  my  children  on  my two  shoulders  and  the  third  on  my  head.  Having crossed  my  country  I  saw  a  big  Palmyra  tree  under the  shadows  of  which  I  dismounted  my  children and  rested  myself  along  with  my  wife  for  some time,  like  one  who,  having  crossed  the  terrible  hell of  vicious  deeds,  enjoys  the  happiness  resulting from  his  past  good  deeds.  

There  my  wife  expired in  the  very  embrace  of  her  children,  having  been quite  jaded  through  dotage  and  the  efforts  of  a long  travel  under  a  tropical  sun,  though  to  all appearances  she  was  like  one,  faint  or  asleep.  At this,  my  heart  gave  away.  One  of  my  younger children  mounted  on  my  lap  without  a  wink  of sleep  and  weeping  incessantly  with  his  two  eyes ever  trickling  down  tears,  demanded  of  me  flesh and  blood  to  eat,  as  he  was  unable  to  endure  his hunger.  Unable  to  find  out  any  means  to  appease the  hunger  of  him  who  was  greatly  distressed  with it  in  my  very  presence,  I  was  like  a  lifeless  carcase ignorant  what  to  do.  

Thus  did  the  piteous  and incessant  weeping  of  my  boy  break  my  heart  and the  misgivings  about  his  life  rise  to  a  certainty  in m?.  Therefore  I  resolved  to  put  an  end  to  my  life, by  rearing  a  great  forest  fire  and  falling  into  it. Thus  I  approached  the  flames  and  rose  up  to  fall into  it,  when  I  tumbled  down  from  the  throne  here and  woke  up  to  see  you,  courtiers,  uplifting  me and  pronouncing  the  words  Jaya,  (victory  to  you) Jaya  (victory  to  you)  and  to  hear  the  sound  of musical  instruments  herein.  Thus  did  I  find  myself here  not  as  a  Neecha  but  as  the  king  Lavana.  

I  lost my  senses  only  through  the  fascinating  power  of this  Siddha.  Now  I  have  learnt  that  the  ego  of  man has  different  states  of  experiences  to  undergo.‟ Whilst  he  was  saying  thus,  the  ministers  in  Court enquired  as  to  who  this  Siddha  was,  whereupon Sambarika,  the  Siddha  disappeared  from  view  then and  there,  in  the  twinkling of  an  eye.

Vasistha  continued.  

This  personage  is  no  other than  the  Divine  Maya,  sent  here  to  illustrate  clearly the  fact  that  this  universe  is  no  other  than  the  mind itself.  Know  also,  oh  valiant  Prince,  the  wise  say that  the  self-light  of  Parabrahman  alone  is, appearing  as  mind  or this universe.  

End of Chapter 8

Continues...

🌹 🌹 🌹 🌹 🌹